دومین جلسه شورای سیاستگذاری کتابخانه دیجیتالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام با حضور اعضای شورای سیاستگذاری این کتابخانه و دبیر مکتا، با موضوع معرفی نرم‌افزار کتابخانه و مرکز اسناد شرکت یکم سافت برگزار شد.
به گزارش لیزنا، دومین جلسه شورای سیاستگذاری کتابخانه دیجیتالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام با حضور حجت الاسلام والمسلمین احمدی تبار معاون علمی و فرهنگی و حجت الاسلام والمسلمین آل ایوب مدیرکل خدمات فرهنگی و انتشارات مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، دکتر سیدمهدی طاهری، رییس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علامه طباطبایی و عضو افتخاری شورای سیاستگذاری کتابخانه دیجیتالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، اسماعیل راهنورد، مدیر کتابخانه آیت الله بروجردی و عضو شورای سیاستگذاری کتابخانه دیجیتالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، حسن رجبیان، دبیر مکتا، مهندس فاطمی و مهندس کیانی از شرکت یکم سافت، و مدیران و کارشناسان کتابخانه های مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، کتابخانه آیت الله بروجردی، آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها و موسسه اخلاق و تربیت اسلامی، روز چهارشنبه ۹ تیرماه ۱۴۰۰ از ساعت ۱۳:۳۰ الی ۱۵:۳۰ در ساختمان مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام برگزار شد.
در ابتدای این نشست فریار فاطمی مدیرعامل شرکت یکم سافت به ارائه گزارشی از فعالیت‌های خود در سال‌های گذشته پرداخت و در ادامه به سوابق علمی و تجربیات اجرایی خود اشاره کرد. فریار فاطمی در معرفی شرکت یکم سافت افزود که سرویس‌های متعددی توسط این شرکت ایجاد شده است و موفقیت‌هایی در زمینه هوش مصنوعی از جمله سیستم‌های پیشنهاد دهنده و موتور سخنگو برای تولید کتاب صوتی داشته است.
در ادامه این نشست در زمینه توضیحات فنی نرم‌افزار، داوود کیانی مدیر فنی شرکت یکم سافت، به معرفی نرم افزار KDR پرداخت و گفت: محصولی را ارائه کرده‌ایم که بتوانیم در یک بستر جامع به مدیریت کتابخانه و مرکز اسناد بر اساس استانداردهای روز بپردازد. از جمله استانداردهای مورد استفاده در این بستر نرم‌افزاری در حوزه سازماندهی دانش schema.org BIBFRAME، LRM، RDA می‌باشد. پایگاه داده مورد استفاده در این بستر نرم‌افزاری، Mongo db است. علت استفاده از این پایگاه داده‌‌ای این است که محدودیتی ایجاد ننماید و در مقابل سرعت و قدرت کافی در اختیار قرار دهد و بر این اساس بتوان اسناد و مدارک و انواع منابع را به صورتی نگهداری نماید، که در آینده قابل تغییر باشد و هم اگر از مقطعی نوع مدرک جدیدی به سیستم اضافه گردید، از آن پشتیبانی نماید. همچنین این بستر نرم‌افزاری، از فرمت JSON-LD و تمام استانداردهای که لازمه این کار است، پشتیبانی می‌کند. موتور جستجوی مورد استفاده در این نرم‌افزار، موتور جستجوگر الستیک سرچ (Elasticsearch) است که از قدرتمندترین‌ها در حوزه جستجو بوده، و امکانات خوبی را در اختیار قرار می‌دهد. همچنین می‌توان در کشف دانش از آن استفاده کرد. این نرم‌افزار تحت وب کار شده است. موضوع چندزبانه بودن از دیگر ویژگی‌هایی است که در کل نرم‌افزار مورد توجه بوده، و نیز متادیتا را می توان به چندین زبان دارا بود. در این نرم‌افزار، ماژول‌های سازماندهی اطلاعات و دانش، مستندات، فهرست دسترس پذیر همگانی، مدیریت سطوح دسترسی و مدیریت اشیایی محتوایی (فیزیکی و دیجیتالی) توسعه یافته و آماده بهره‌برداری است، و ماژول‌های فراهم‌آوری اطلاعات و تحویل مدرک، نشریات ادورای، مدیریت گردش و امانت منابع، کشف کتابشناختی (دروازه اطلاعاتی) هم در آینده نزدیک به بهره‌برداری می‌رسد.
وی افزود: یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این نرم‌افزار، امکان پشتیبانی از همه انواع منابع اطلاعاتی است. در ماژول مستندات طبق چارچوبی که برای سیستم اعمال می‌گردد، می‌توان انواع رابطه‌ها را تعریف نمود. ماژول فراهم‌آوری و تحویل مدرک، این ماژول هنور پیاده‌سازی کامل نشده است، اما ویژگی‌هایی دارد که ارتباط با دیگر اجزای سیستم، ارتباط با سیستم مالی و بودجه، خرید و سفارشات یکپارچه بین مجموعه‌های مختلف و کنسرسیومی، امانت بین کتابخانه‌ای را مد نظر قرار داده است. گزارشات از دیگر موضوعات مهمی است که مورد توجه است، به ویژه از لحاظ بصری کردن گزارشات در قالب چارت‌ها و نمودارهای مختلف اهمیت دارد. ماژول نشریات ادواری نکته قابل توجه در این بخش پیکربندی منعطف و ارتباط با بقیه اجزای سیستم از ویژگی‌ها این ماژول است. در ماژول مدیریت گردش و امانت منابع، که در آینده نزدیک آماده می‌گردد، تمام فرآیندها به صورت مکانیزه تعریف شده است. از ویژگی‌های این بخش می‌توان به مکانیزه کردن فرآیندها از جمله رزرو، ثبت درخواست امانت و … اشاره نمود. همچنین در این بخش، زیرساخت امانت الکترونیکی هم فراهم شده است.
در ادامه نشست، دمویی که برای مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام آماده شده، به نمایش گذاشته شد. وی در در توضیح این دمو گفت: ایده کلی که برای طراحی این دمو مورد توجه بوده است، ایجاد یک صفحه رابط کاربری ساده و مدرن است که قابلیت مدیریت و تغییر آن توسط مدیر سیستم امکان‌پذیر باشد. در این صفحه رابط کاربری همراه با یک سرچ باکس بزرگ، امکان تعریف کتب پربازدید، تازه‌های نشر، کتب پیشنهادی و مناسبتی، و تعریف بنرها و مقوله‌های موضوعی مختلف بر اساس نیاز مجموعه وجود دارد. در بخش نتایج جستجو، نتایج به ترتیب اولویت و میزان ربط نمایش داده می‌شود، و نمایش نتایج جستجو را بر اساس معیارهای مختلف از جمله موضوع خاص، ناشر خاص و … وزن‌دهی نمود.
در ادامه این نشست، دکتر سیدمهدی طاهری رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی و عضو شورای سیاستگذاری کتابخانه دیجیتالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، ضمن تشکر از توجه این شرکت به پیاده‌سازی استانداردهای روز دنیا، ارزیابی نرم‌افزار تولید شده توسط متخصصان علم اطلاعات و حرفه‌مندان کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی شد، و بر انعطاف‌پذیری نرم‌افزار در پاسخ به ویژگی‌های بومی و نیازهای متفاوت کتابخانه‌ها تاکید کرد.
وی در ادامه گفت: اگر استاندارد فراداده‌ای schema.org برای کتابخانه‌ها، موزه‌ها و آرشیوها، به درستی و به صورت کامل (با حفظ بستر معناشناختی و توجه به ویژگی‌های بافت میراث فرهنگی) پیاده‌سازی شود، فرانماهای آماده و مجزایی برای هر یک از اشیای جامعه میراث فرهنگی دارد. نیز امکان برقراری پیوند میان اشیای کتابخانه‌ای، موزه‌ای و آرشیوی با یکدیگر وجود خواهد داشت.
وی در ادامه بر لزوم توجه استفاده از تجربه کاربری در تحلیل لاگ‌های سیستمی برای شخصی‌سازی خدمات تاکید کرد. سپس پیشنهاد کرد که با توجه به مباحث مطرح شده در جلسه درباره محیط رابط کاربری اُپک نرم‌افزار و قابلیت‌های جستجوی آن، امکان انتخاب فیلترهای نوع منبع، نوع فیلد هدف و این که منبع دارای شی دیجیتالی است یا خیر، در صفحه اول نرم‌افزار برای کاربران فراهم شود. همچنین وی در این موضوع امکان جستجو در تقسیمات فرعی سرعنوان‌های موضوعی و فراپیوند بودن آنها در پیشینه‌های بازیابی شده را مورد تاکید قرار داد.
در ادامه این نشست، حجت الاسلام والمسلمین احمدی تبار معاون علمی و فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، ضمن تشکر از تلاش‌های صورت گرفته در این زمینه، به بحث کتابخانه دیجیتالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام اشاره کرد و گفت: هدف مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام کسب مرجعیت پیام اهل بیت علیهم السلام در سطح بین‌المللی است، که کتابخانه دیجیتالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام یکی از مسیرهای تحقق این هدف است. همچنین وی خواستار ادامه این نشست‌ها، در جهت تکمیل نرم‌افزار و رفع نواقص احتمالی شد.
در انتهای جلسه به برخی پرسش‌های مدیران و کارشناسان در خصوص چگونگی کارکرد این نرم‌افزار در موضوعات قابلیت‌های جستجوی نرم‌افزار، امکان استفاده از این بستر نرم‌افزاری در موزه‌ها، مدیریت لاگ‌ها در نرم‌افزار، مشخصات سرور مورد نیاز، رابط کاربری، چیدمان فیلترهای جستجو و … پاسخ داده شد و برای بهبود نرم‌افزار پیشنهادهایی به شرکت یکم سافت ارائه شد.
منبع: خبرگزاری لیزنا